Ik weet nu hoe al die schaatsers op de Olympische Spelen van Peking zich voelen. Het wachten op de uitslag. De tijd die langzaam wegtikt. De ogen op het scorebord, op de baan naar de tegenstander, of strak en gespannen voor zich uit. Wordt het goud of niet?

We, mijn vader en ik, zitten alleen niet naast de ijsbaan, maar in de wachtkamer. Er is geen scorebord, klok of tegenstander om naar te kijken. Er zijn wel scans, bloeduitslagen en statistieken. Die staan buiten ons zicht in de computer van de uroloog. Het zijn geen vaststaande feiten. Het zijn gegevens die geïnterpreteerd worden door de medici.

Wordt het goud en gaan ze voor volledige genezing? Dat betekent geen uitzaaiingen, maar een operatie of een reeks van bestralingen. Of zijn er toch uitzaaiingen in de botten en kunnen ze niet meer voor genezing gaan?

Botscan
Goud of niet, het is al maanden de vraag. Al drie keer zaten we in de wachtkamer bij de uroloog voor een uitslag. De eerste keer moest er nog een PET-CT-scan gemaakt worden, precies zoals ik al had verwacht. De tweede keer was een maand later. Mijn vader was een bespreekgeval. Meer dan dertig oncologen, urologen en andere ’logen’ wisten niet precies hoe ze de scan moesten interpreteren, waren er nu uitzaaiingen of niet? Toch nog maar een botscan.

De derde keer was vorige week. De PSA-waardes waren gedaald. De botscan was goed. Appeltje, eitje dacht ik. Dat wordt opereren of bestralen. Maar de uroloog wilde nog niet de knoop doorhakken en zeggen dat mijn vader geen uitgezaaide patient was. Dat voelde voor hem niet goed, omdat er vorige keer ’zo’n wilde discussie was’. Hij wilde tóch nog even overleggen met het ’kankeroverleg’.

’En wat als jullie er weer niet uit komen?’ vroeg ik, ’ga je dan weer een scan maken?’ Hij verzekerde me dat dat niet het geval zou zijn, dat er na dat overleg zeker een beslissing zou zijn.

Nog een scan
Deze week kwam het telefoontje. Er moet toch nóg een keer een PET-CT-scan gemaakt worden. Nu waren veertig dokters het niet eens met elkaar. Of mijn vader weer even een paar weken kan wachten. Minimaal drie maanden moet er tussen de twee PET-CT-scans zitten.

Na maanden van wachten is er nog steeds geen zekerheid, geen plan de campagne. Het is niet duidelijk wat de kansen zijn. En het is nog steeds niet duidelijk wie nu precies de tegenstander is – ook al wil ik kanker absoluut niet vergelijken met een sportwedstrijd.

De ’strijd’ tegen kanker is geen wedstrijd die je kunt winnen of verliezen. Het gaat over of je wel of geen pech hebt. Slaat de behandeling aan, zijn de slechte cellen terug, zijn er uitzaaiingen? Tussen hoop en vrees draait het om de vraag of het dubbeltje de goede kant op valt, ja of nee.

Straks, begin maart, zitten we er voor de vierde keer. Dan is er een seizoen voorbij gegaan sinds mijn vader met zijn nieuws kwam. Dan is hij langer kankerpatiënt dan weduwnaar. En behalve onderzoek naar interpreteerbare feiten, is er nog niets gedaan.

Tegeltjeswijsheid
Natuurlijk, als je zo lang kan wachten op de uitslag is er geen acuut levensgevaar van een agressieve kanker. Een ’tamme variant’ noemde de uroloog het. Maar het is wél kanker in je lijf, de ziekte waarvan we de verwoestende werking kennen.

Als ik vroeger in mijn ouderlijk huis de trap naar mijn slaapkamer nam zag ik altijd dit tegeltje aan de muur: ’Een mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest’. Iedere dag las ik de woorden, maar ze drongen niet tot me door.

Nu zie ik op die plek de traplift die voor mijn moeder werd geïnstalleerd toen ze niet meer zelf naar boven kon. Het tegeltje zou misschien best weer terug aan de muur mogen daar, want die woorden kloppen helemaal. Het is niet voor niets een tegeltjeswijsheid.

Misschien moeten we er nog een tegeltje bij laten maken met de tekst ’Tussen hoop en vrees lijdt een mens het meest’. Die hangen we er dan naast. Of ik maak er twee en geef de andere aan de uroloog bij het volgende gesprek voor de uitslag. Tijd zat om ze te maken; het duurt nog een maand.

Nog een maand… dan zijn de Olympische Spelen van Peking alweer een herinnering. En is eindelijk, na een hele lange winter, de lente in zicht.